ในยุคปัจจุบัน หลายคนคงคุ้นเคยกับคำว่า “โรคซึมเศร้า” กันเป็นอย่างดี ทั้งจากสื่อโซเชียลมีเดียหรือสื่อบันเทิง โดยโรคซึมเศร้าเป็นปัญหาสุขภาพจิตที่พบได้ในมนุษย์ทุกเพศทุกวัย ซึ่งมีปัจจัยการเกิดโรคที่หลากหลาย เช่น ความเครียดจากการทำงาน ปัญหาครอบครัวหรือแม้แต่ความโดดเดี่ยว
แต่รู้ไหมว่า น้องหมาที่แสนจะร่าเริง อารมณ์ดีก็สามารถเป็นโรคนี้ได้ แล้วอาการและสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคจะแตกต่างจากโรคซึมเศร้าของคนมากไหมนะ มาไขข้อสงสัยไปพร้อมกันเถอะ
ทำความเข้าใจโรคซึมเศร้าในสุนัข
น้องหมาเองก็มีความรู้สึกเหมือนกับเรา สามารถรับรู้อารมณ์ได้ทั้งด้านที่ดี และด้านที่ไม่ดี เพียงแต่เรามักจะเห็นน้องหมาในด้านที่ร่าเริง ขี้เล่นของพวกเค้ามากกว่า จึงทำให้บางครั้งเราก็อาจจะมองข้ามอารมณ์อีกด้านของน้องหมาได้
แน่นอนว่าในเมื่อน้องหมาสามารถที่จะรู้สึกเสียใจ เศร้า และโดดเดี่ยวได้ ก็ทำให้พวกเค้าสามารถเกิดโรคซึมเศร้าได้เช่นกัน และถึงแม้ว่าพวกเค้าจะพูดไม่ได้ แต่พฤติกรรมของพวกเค้าสามารถบอกอะไรเราได้มากกว่าที่คิด
สาเหตุที่ทำให้น้องหมาเป็นซึมเศร้า
โรคซึมเศร้าในสุนัข สามารถเกิดได้จากหลากหลายสาเหตุ ไม่ต่างจากเรามากนัก
- การสูญเสีย
น้องหมาเองก็มีความผูกพันกับสมาชิกในครอบครัว ไม่ว่าจะเป็นคุณพ่อคุณแม่หรือเพื่อน ๆ ตัวอื่น การสูญเสียเหล่านี้อาจทำให้พวกเค้าเกิดความเศร้าโศก และกลายเป็นซึมเศร้าได้
- การเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมอย่างกะทันหัน
การย้ายบ้านหรือการมีสมาชิกใหม่ในครอบครัว เช่น เด็กทารกหรือสัตว์เลี้ยงตัวใหม่หรือการเปลี่ยนแปลงกิจวัตรประจำวันอย่างกะทันหัน อาจทำให้พวกเค้ารู้สึกไม่มั่นคง จนน้องหมาเกิดความเครียด และนำไปสู่โรคซึมเศร้าได้
- การขาดกิจกรรมหรือการกระตุ้น
น้องหมาบางพันธุ์ โดยเฉพาะพันธุ์ที่ต้องการการออกกำลังกายสูง หากขาดกิจกรรมหรือการกระตุ้นทั้งทางร่างกายและจิตใจเป็นเวลานาน ๆ ก็สามารถทำให้น้องหมาเกิดความรู้สึกเบื่อ เหงา และซึมเศร้าได้
- ปัญหาสุขภาพทางกาย
อาการเจ็บปวดจากโรคเรื้อรัง การบาดเจ็บหรือความเจ็บป่วยทางกายอื่น ๆ สามารถส่งผลกระทบต่ออารมณ์ของพวกเค้าได้เช่นกัน จนทำให้น้องหมาแสดงอาการซึมเศร้าออกมา
- การถูกกักขังหรือถูกทอดทิ้ง
การถูกล่ามโซ่ หรือถูกทิ้งให้อยู่ตามลำพังเป็นเวลานาน โดยไม่ได้รับความสนใจ ก็เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้น้องหมาซึมเศร้า
สัญญาณเตือนเมื่อน้องหมาเป็นซึมเศร้า
ถึงแม้พวกเค้าจะพูดไม่ได้ แต่พฤติกรรมของน้องหมาจะแสดงออกให้เราเห็นเมื่อพวกเค้ากำลังเผชิญกับโรคซึมเศร้า โดยเราสามารถสังเกตสัญญาณของโรคซึมเศร้าในหมาได้จากพฤติกรรมเหล่านี้
- เบื่ออาหาร – กินน้อยลงหรือไม่กินเลย หรือในบางรายอาจกินมากขึ้นผิดปกติ
- นอนมากผิดปกติ – หรืออาจมีอาการนอนไม่หลับ
- ไม่สนใจกิจกรรมที่เคยชอบ – ไม่ร่าเริง เฉื่อยชา ไม่อยากเล่นของเล่นที่เคยชอบ ไม่สนใจการออกกำลังกาย หรือไม่แสดงความตื่นเต้นเมื่อเรากลับบ้าน
- ซึม และเก็บตัวเงียบ – ทำตัวห่างเหิน ไม่เข้าสังคม ไม่อยากเข้าใกล้เราหรือสัตว์เลี้ยงตัวอื่น แอบไปนั่งเงียบ ๆ มุมบ้าน
- มีพฤติกรรมก้าวร้าว ทำลายข้าวของ – น้องหมาบางตัวอาจมีอาการหงุดหงิดง่ายหรือก้าวร้าวมากขึ้น จึงแสดงออกด้วยการทำลายข้าวของเพื่อระบายความเครียด
- เห่าหอนมากขึ้นผิดปกติ – น้องหมาอาจมีการเห่าหอนหรือครางด้วยเสียงเศร้า ๆ มากกว่าปกติโดยไม่มีสาเหตุ
- หางตกลู่ไปด้านหลัง – เป็นการแสดงถึงความหวาดกลัว และหวาดระแวง ดวงตาไม่สดใส แววตาเหม่อลอย
วิธีดูแลและช่วยเหลือเมื่อน้องหมามีอาการซึมเศร้า
หากคุณพ่อ คุณแม่บ้านไหนสังเกตอาการแล้วลูกรักของเรามีอาการที่เข้าข่ายจะเป็นโรคซึมเศร้า วิธีช่วยเหลือที่สำคัญที่สุดนั่นก็คือ
- ปรึกษาสัตวแพทย์
การพาน้องหมาไปตรวจสุขภาพกับสัตวแพทย์โดยเร็วที่สุดเป็นสิ่งสำคัญอันดับแรก เพราะอาการซึมเศร้านั้นอาจจะเกิดขึ้นจากโรคทางกายภาพที่ซ่อนอยู่ เพราะยิ่งรักษาได้ไว ก็จะยิ่งทำให้น้องหมานั้นกลับมาร่าเริงได้เร็วขึ้นนั่นเอง
- เพิ่มช่วงเวลา และกิจกรรมให้กับน้องหมา
หลังจากปรึกษาสัตวแพทย์แล้ว คุณพ่อ คุณแม่อาจลองเพิ่มเวลาในการเล่นกับพวกเค้า พาพวกเค้าออกไปเดินเล่นหรือออกกำลังกายบ่อยขึ้น รวมถึงให้ของเล่นใหม่ ๆ หรือให้พวกเค้าได้พบเจอเพื่อน ๆ ตัวอื่น ๆ บ้าง การทำกิจกรรมร่วมกันจะช่วยกระตุ้นให้น้องหมามีความสุข และลดความรู้สึกโดดเดี่ยวลงได้
- ความรัก และความเอาใจใส่
สิ่งสำคัญที่สุดในการดูแลน้องหมา นั่นคือความรัก ความเข้าใจ และความเอาใจใส่จากคุณพ่อ คุณแม่อย่างเราคือสิ่งที่สำคัญอย่างมากในการที่จะทำให้ลูกรักของเรานั้นสดใสร่าเริงอยู่เสมอ การกอด หอมหรือพูดคุยกับน้องหมาบ่อย ๆ จะช่วยให้พวกเค้ารู้สึกอบอุ่น และไม่โดดเดี่ยว
สุดท้ายแล้ว น้องหมาก็เป็นเพื่อน เป็นลูกที่ซื่อสัตย์ และไวต่อความรู้สึกไม่ต่างจากมนุษย์เรา ดังนั้นการเอาใจใส่ทั้งด้านอารมณ์ และพฤติกรรมของพวกเค้าจึงเป็นสิ่งที่สำคัญ
หากสังเกตเห็นอาการของน้องหมาเริ่มแปลกไปหรือมีความผิดปกติ ควรรีบพาน้องไปพบสัตวแพทย์ และขอให้ทาสหมาทุกท่านเอาใจใส่น้อง ๆ แบ่งเวลาให้พวกเค้าเยอะ ๆ เพราะน้องหมาก็มีหัวใจเหมือนพวกเรานั่นเอง
ขอบคุณข้อมูลจาก
Is your dog suffering from depression?. The Kennel Club. (n.d.). https://www.thekennelclub.org.uk/health-and-dog-care/health/health-and-care/a-z-of-health-and-care-issues/dog-depression-and-canine-seasonal-affective-disorder/
Kleszynski, B. (2024, September 26). Dog depression: Symptoms and how to help your dog. PetMD. https://www.petmd.com/dog/conditions/behavioral/dog-depression-symptoms-and-how-help-your-dog
สุนัข…ก็ป่วยเป็น “โรคซึมเศร้า” ได้. คณะสัตวแพทยศาสตร์. (2021, March 12). https://vet.rmutto.ac.th/?p=3486